یک پژوهشگر ایرانی و برگزیده جشنواره خوارزمی، موفق به تولید قویترین مولد تشخیص بیماری‌های سرطانی در شرایط تحریمی شد؛ دستاوردی که نه تنها نیاز کشور را در این زمینه تأمین می‌کند، بلکه قابلیت صادرات به کشورهای دیگر را نیز دارد.
مهدی غلام‌حسینی نظری، پژوهشگر جوان ایرانی، با طرح تولید و توسعه مولد ۶۸Ge/۶۸Ga بر پایه جاذب Tio۲-SnO۲ با اکتیویته افزایش یافته Ga۶۸ برای استفاده در مراکز پزشکی هسته‌ای، رتبه سوم طرح‌های کاربردی سی و هشتمین جشنواره بین‌المللی خوارزمی را کسب کرد.
وی با اشاره به اهمیت این مولد در تشخیص بیماری‌های سرطانی، گفت: «تهیه ژنراتور ذاتا برای کشور تحریم است و اگر چه مورد نیاز مراکز پزشکی هسته‌ای است اما واردات آن برای کشور غیر ممکن شده است.»
غلام‌حسینی با بیان اینکه نزدیک به هشت سال است که بر روی ژنراتور ژرمانیوم ۶۸ گالیوم ۶۸ تحقیق می‌شود، افزود: «با همکاری دیگر پژوهشگران نزدیک ۶ تا هفت سال است نیاز داخل به این مولد را تامین می‌کنیم و در حال حاضر صادرات آن به عراق در حال انجام است البته پیش از این به ترکیه و هندوستان نیز این مولد را صادر می‌کردیم که به دلیل فراگیری کرونا صادارات آن متوقف شد و برآورد من این است که طی ۶ یا هفت ماه دیگر صادرات به دو تا سه کشور نیز داشته باشد.»
این پژوهشگر جوان با اشاره به مزیت مولد تولید داخل، تصریح کرد: «مزیت مولد تولدی داخل این است که در شرایط تحریمی که کشور نیازمند دستگاهی برای تشخیص بیماری سرطان است اقدام به تولید کرده‌ایم تا بیماری سرطانی در دو مرحله تشخیص اینکه آیا فرد مبتلا به سرطان است یا خیر و در مرحله بعد آیا درمان بر بیمار تاثیری داشته یا خیر به کار گرفته شده است.»
وی با بیان اینکه در دنیا سه تا چهار شرکت تولیدکننده این مولد هستند، گفت: «ما در قدم اول مشابه اروپایی را تولید کردیم که تمام استانداردهای فارماکوپه را طی کرده است و در سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۴ میلادی در کنفرانس هسته ای اروپا بررسی بلندمدت این مولد را معرفی کردیم و قبول کردند که ایران قویترین مولد را تولید کرده است.»
غلام‌حسینی با اشاره به کاربرد این مولد در دوربین‌های پت (PET) و اسپکت (SPECT)، گفت: «این مولد در حال حاضر در سازمان انرژی اتمی ایران در حال تولید بوده و با تامین تمام نیاز مراکز پزشکی هسته‌ای کشور، صادرات آن به دیگر کشورها نیز در حال انجام است.»
این دستاورد ارزشمند، نه تنها نشان‌دهنده توانمندی متخصصان ایرانی در حوزه پزشکی هسته‌ای است، بلکه گامی مهم در جهت خودکفایی کشور در زمینه تولید تجهیزات پزشکی پیشرفته محسوب می‌شود.
مجله زیبایی و سلامت دکتر آناهیتا کریمی