4354948
یک مطالعه جدید و گسترده نشان میدهد که بزرگسالان جوانی که مقادیر زیادی غذاهای فوق فرآوری شده مصرف میکنند، به طور قابل توجهی بیشتر در معرض ابتلا به پولیپهای پیشسرطانی در روده بزرگ هستند. این یافتهها زنگ خطری جدی را در مورد ارتباط غذاهای فوق فرآوری شده با افزایش شیوع سرطان روده بزرگ در سنین پایینتر به صدا درآورده است و بر ضرورت بازنگری در الگوهای غذایی معاصر تأکید میکند. این پژوهش، ارتباط معناداری را بین رژیم غذایی حاوی این نوع خوراکیها و ایجاد پولیپهایی که میتوانند به سرطان روده بزرگ تبدیل شوند، آشکار ساخته است.
[
](
)
زنگ خطر برای سلامت روده بزرگ: سهم غذاهای فوق فرآوری شده در افزایش پولیپهای پیشسرطانی
بر اساس یافتههای این مطالعه که توسط هلث دی نیوز منتشر شده است، زنان زیر ۵۰ سال که رژیم غذایی آنها بالاترین میزان مصرف غذاهای فوق فرآوری شده را شامل میشد، با افزایش ۴۵ درصدی خطر ابتلا به پولیپهای پیشسرطانی در روده بزرگ خود مواجه بودند. پولیپها تودههای کوچک و غیرطبیعی هستند که در دیواره داخلی روده بزرگ رشد میکنند و در صورت عدم تشخیص و برداشت، پتانسیل تبدیل شدن به سرطان را دارند.
دکتر اندرو چان، محقق ارشد و رئیس واحد اپیدمیولوژی بالینی و انتقالی در مؤسسه سرطان ماساچوست بوستون، تأکید کرد: «نتایج ما اهمیت کاهش مصرف غذاهای فوق فرآوری شده را به عنوان راهبردی کلیدی برای مقابله با بار فزاینده سرطان روده بزرگ زودرس، پشتیبانی میکند.» وی افزود که این افزایش خطر به نظر نسبتاً خطی است، به این معنا که هرچه میزان مصرف غذاهای فوق فرآوری شده بیشتر باشد، احتمال بروز پولیپ در روده بزرگ نیز افزایش مییابد. این کشف میتواند تا حدی، روند رو به رشد موارد سرطان روده بزرگ در میان بزرگسالان جوان را توضیح دهد. طبق آمار انجمن سرطان آمریکا، تشخیص سرطان روده بزرگ در مراحل پیشرفته در افراد زیر ۵۵ سال از ۱۱ درصد در سال ۱۹۹۵ به ۲۰ درصد در سال ۲۰۱۹ رسیده است که نشاندهنده دو برابر شدن این آمار است.
ماهیت و نمونههای رایج غذاهای فوق فرآوری شده
غذاهای فوق فرآوری شده به محصولاتی گفته میشود که عمدتاً از مواد استخراجشده از غذاهای کامل، مانند چربیهای اشباعشده، نشاسته و قندهای افزودنی، تهیه میشوند. این محصولات اغلب حاوی طیف وسیعی از افزودنیها هستند که با هدف بهبود طعم، افزایش جذابیت بصری و افزایش ماندگاری به آنها اضافه میشوند.
نمونههای شاخص این گروه از مواد غذایی شامل موارد زیر است:
محصولات پختهشده بستهبندیشده (مانند کیکها، کلوچهها)
غلات صبحانه شیرین
نوشیدنیهای قندی
محصولات آماده مصرف یا نیاز به گرم کردن (مانند غذاهای فستفودی و منجمد)
غذاهای آماده سرد و فرآوریشده گوشتی (مانند سوسیس و کالباس)
بررسی عمیق مطالعه: یافتههای مهم درباره سرطان روده بزرگ
برای انجام این پژوهش، محققان دادههای یک مطالعه بلندمدت ۲۴ ساله به نام "سلامت پرستاران زن" را که شامل پرستاران متولد بین سالهای ۱۹۴۷ تا ۱۹۶۴ بود، مورد بررسی قرار دادند. این تحلیل، بیش از ۲۹,۰۰۰ پرستار را در بر میگرفت که قبل از ۵۰ سالگی، حداقل دو بار آندوسکوپی تحتانی (کولونوسکوپی) برای غربالگری علائم اولیه سرطان روده بزرگ انجام داده بودند. نتایج نشان داد که تقریباً ۲,۸۰۰ نفر از این زنان دچار پولیپهای پیشسرطانی شده بودند که در طول غربالگریها شناسایی شدند.
شرکتکنندگان همچنین هر چهار سال یکبار پرسشنامههای رژیم غذایی را تکمیل میکردند که از طریق آن محققان میانگین مصرف غذاهای فوق فرآوری شده آنها را تخمین زدند. پرستاران به طور متوسط روزانه ۵.۷ وعده غذای فوق فرآوری شده مصرف میکردند که ۳۵ درصد از کل کالری دریافتی روزانه آنها را تشکیل میداد. نکته قابل تأمل این بود که زنانی با بالاترین میزان مصرف این غذاها (به طور متوسط ۱۰ وعده در روز)، در مقایسه با گروهی که به طور متوسط سه وعده در روز مصرف میکردند، ۴۵ درصد بیشتر در معرض خطر ابتلا به پولیپهای پیشسرطانی در روده بزرگ قرار داشتند. دکتر چان تأکید کرد که حتی با در نظر گرفتن سایر عوامل خطر مانند شاخص توده بدنی (BMI)، دیابت نوع ۲ و مصرف کم فیبر، ارتباط قوی با غذاهای فوق فرآوری شده همچنان پایدار بود. اگرچه این مطالعه بر روی زنان متمرکز بود، اما احتمالاً نتایج آن در مورد مردان نیز صادق است و اهمیت کاهش مصرف این مواد غذایی برای پیشگیری از سرطان روده بزرگ در هر دو جنس را نشان میدهد.
مکانیسمهای بیولوژیکی: چگونه غذاهای فوق فرآوری شده به سلامت روده بزرگ آسیب میرسانند؟
دکتر چان توضیح میدهد که غذاهای فوق فرآوری شده میتوانند از طریق چندین مسیر، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهند. هر آنچه میخوریم، چه مفید و چه مضر، مستقیماً با سلامت روده بزرگ ما در ارتباط است. او به سه مکانیسم اصلی اشاره میکند:
اختلال در میکروبیوم روده: غذاهای ناسالم و فوق فرآوری شده میتوانند تعادل میکروبیوم روده را بر هم زده و منجر به رشد باکتریهای مضر شوند که این خود به التهاب مزمن در روده بزرگ دامن میزند.
التهاب مزمن: اجزای خاصی در غذاهای فوق فرآوری شده و همچنین تغییرات در میکروبیوم روده ناشی از آنها، میتوانند منجر به بروز التهاب مزمن شوند. التهاب طولانیمدت به عنوان یکی از عوامل خطر اصلی در توسعه سرطان روده بزرگ شناخته شده است.
مقاومت به انسولین و اختلالات متابولیک: مصرف زیاد این غذاها میتواند باعث مقاومت به انسولین و اختلال در تنظیم متابولیسم بدن شود، به طوری که هماهنگی بین بدن و روده بزرگ مختل شده و شرایط برای بروز بیماریها از جمله سرطان مساعدتر میگردد.
محققان در حال حاضر بر روی روشهایی برای طبقهبندی دقیقتر غذاهای فوق فرآوری شده کار میکنند، چرا که برخی از آنها ممکن است پیامدهای مضر بیشتری نسبت به بقیه داشته باشند. همچنین، تلاشها برای شناسایی سایر عوامل خطر مرتبط با سرطان روده بزرگ زودرس ادامه دارد. این یافتهها بر ضرورت تغییر الگوهای غذایی و حرکت به سوی رژیمهای غذایی طبیعیتر و کمفرآوری شده تأکید میکند تا بتوانیم گامی مؤثر در جهت کاهش شیوع این بیماری در نسلهای جوان برداریم و سلامت عمومی جامعه را ارتقا بخشیم.
مجله زیبایی و سلامت دکتر آناهیتا کریمی
مطالب مرتبط
- حمایت دولت از خانوادهها با آغاز اجرای «کارت امید مادر» در سال ۱۴۰۵
- با انتخاب هیئتمدیره جدید، فصلی نو در فعالیتهای انجمن مدیریت و اقتصاد دارو آغاز شد
- هشدار جدی فوقتخصص عفونی: مصرف بیرویه آنتیبیوتیک خطر نارسایی کلیوی و مقاومت میکروبی را افزایش میدهد
- خطاهای دارویی سالانه ۴۲ میلیارد دلار به نظام سلامت جهانی زیان میرساند؛ لزوم هوشیاری و پایش مستمر
