5787499
سعید کلانتری، فلوشیپ برجسته اچ‌آی‌وی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، با تأکید بر پیشرفت‌های چشمگیر در حوزه پزشکی، اعلام کرد که بیماران HIV با تشخیص زودهنگام و پیروی منظم از برنامه‌های درمانی، قادر خواهند بود زندگی طبیعی و کاملی را تجربه کنند. این دیدگاه امیدوارکننده، چالش‌های تاریخی مرتبط با این ویروس را به سمت افقی روشن‌تر سوق می‌دهد و بر ضرورت آگاهی‌بخانی و دسترسی همگانی به خدمات درمانی تأکید دارد.
واقعیت‌های نوین درباره زندگی بیماران HIV با درمان موثر
تغییر پارادایم در مواجهه با ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) یکی از مهم‌ترین دستاوردهای علم پزشکی در دهه‌های اخیر است. دکتر سعید کلانتری در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر، روشن ساخت که دیگر ابتلا به HIV به معنای پایان زندگی طبیعی نیست. او اشاره کرد که با دسترسی به درمان‌های ضدویروسی (ART) و پایش منظم، بار ویروسی در بسیاری از بیماران HIV به حدی کاهش می‌یابد که عملاً خطر انتقال به دیگران از بین می‌رود (Undetectable = Untransmittable – U=U). این موضوع نه تنها به سلامت فردی کمک می‌کند، بلکه به کاهش شیوع ویروس در جامعه نیز منجر می‌شود.
مقابله با باورهای غلط: HIV و راه‌های انتقال آن
یکی از بزرگترین موانع در مسیر مدیریت و کنترل HIV، باورهای غلط و انگ اجتماعی است. دکتر کلانتری به صراحت این تصورات نادرست را رد کرد و توضیح داد: "ویروس HIV از طریق تماس‌های روزمره نظیر دست دادن، هم‌غذا شدن، زندگی مشترک در یک خانه یا استفاده از ظروف مشترک منتقل نمی‌شود." این توضیحات حیاتی است، چرا که ترس بی‌مورد و قضاوت‌های نادرست منجر به پنهان‌کاری بیماران HIV شده و فرآیند تشخیص و درمان را با مشکل مواجه می‌سازد. در واقع، راه‌های اصلی انتقال HIV شامل تماس جنسی محافظت‌نشده، اشتراک سوزن و سرنگ در مصرف مواد مخدر تزریقی، انتقال از مادر به فرزند در دوران بارداری یا شیردهی بدون مداخلات درمانی و در موارد بسیار نادر، از طریق خون و فرآورده‌های خونی آلوده (که امروزه با غربالگری دقیق تقریباً به صفر رسیده است) می‌باشد.
اهمیت تشخیص زودهنگام و دسترسی به درمان HIV
دکتر کلانتری بر نقش تعیین‌کننده تشخیص زودهنگام در تضمین کیفیت زندگی بیماران HIV تأکید کرد. او خاطرنشان ساخت که افراد حتی در صورت "احتمال" قرار گرفتن در معرض خطر، می‌توانند بدون نیاز به تشخیص اولیه به مراکز مشاوره و آزمایش داوطلبانه مراجعه کنند و از خدمات مشاوره‌ای و درمانی رایگان (فقط خدمات مرتبط با HIV) بهره‌مند شوند. این دسترسی آسان و محرمانه، کلید شناسایی به موقع افراد مبتلا و آغاز فوری درمان است که می‌تواند از پیشرفت بیماری به سمت مراحل شدیدتر مانند ایدز (AIDS) و بروز عفونت‌های فرصت‌طلب جلوگیری کند. این مراکز به عنوان پناهگاهی برای آگاهی، آزمایش و حمایت از افراد در معرض خطر و بیماران HIV عمل می‌کنند و نقش حیاتی در سلامت عمومی ایفا می‌کنند.
برنامه‌های درمانی و بهبود کیفیت زندگی بیماران HIV
پس از تشخیص و شروع درمان، زندگی روزمره بیماران HIV دستخوش تغییرات مثبتی می‌شود. دکتر کلانتری اشاره کرد که پس از مدتی درمان، نیازهای تغذیه‌ای خاصی فراتر از رژیم غذایی عادی جامعه وجود ندارد، هرچند در مراحل اولیه ممکن است افزایش کمی در کالری دریافتی لازم باشد. او تصریح کرد: "بیماری که به موقع تشخیص داده شده و درمانش آغاز شود، نیاز به مدل خاصی از زندگی ندارد و تنها باید داروهای خود را به صورت منظم مصرف کند." این داروها به کنترل ویروس کمک کرده و سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کنند. تنها چالش واقعی زمانی بروز می‌کند که بیماری در مراحل پیشرفته و با عفونت‌های فرصت‌طلب (مانند ذات‌الریه پنوموسیستیس، توکسوپلاسموز، یا سل) تشخیص داده شود. در این شرایط، روند درمان و بازگرداندن وضعیت به حالت عادی، دشوارتر و زمان‌برتر خواهد بود.
مزایای درمان زودهنگام:
کنترل بار ویروسی و جلوگیری از پیشرفت بیماری.
کاهش خطر انتقال HIV به دیگران.
بهبود کیفیت زندگی و طول عمر مشابه افراد غیرمبتلا.
مدیریت بهتر عوارض دارویی تحت نظر پزشک.
اهمیت پایش منظم:
پایش‌های دوره‌ای به پزشکان کمک می‌کند تا وضعیت سلامت بیمار را ارزیابی کرده و در صورت نیاز، رژیم درمانی را تنظیم کنند.
این پایش‌ها اطمینان حاصل می‌کند که درمان به حداکثر اثربخشی خود می‌رسد و عوارض جانبی به حداقل ممکن می‌رسند.
نتیجه‌گیری:
با توجه به گفته‌های دکتر کلانتری، هدف نهایی در مدیریت HIV فراهم آوردن شرایطی است که بیماران HIV بتوانند با تشخیص زودهنگام، درمان به موقع و پایش منظم، زندگی‌ای عادی و کیفیتی برابر با سایر افراد جامعه داشته باشند. این مهم، مستلزم هم‌افزایی تلاش‌های نظام سلامت برای آگاهی‌بخشی عمومی، ارائه خدمات رایگان و محرمانه و مقابله با انگ اجتماعی است تا هیچ فردی به دلیل ترس یا عدم دسترسی، از حق طبیعی خود برای داشتن یک زندگی سالم و کامل محروم نماند.
مجله زیبایی و سلامت دکتر آناهیتا کریمی
مطالب مرتبط
- ظفرقندی: مقاومت میکروبی چالشی ملی، حیاتی و بین‌نسلی است
- تداوم موج آنفلوآنزا تا اواخر زمستان؛ وزارت بهداشت بر رعایت جدی پروتکل‌های بهداشتی تاکید می‌کند
- افزایش نگران‌کننده خطر سرطان روده بزرگ در جوانان: هشدار درباره مصرف غذاهای فوق فرآوری شده
- حمایت دولت از خانواده‌ها با آغاز اجرای «کارت امید مادر» در سال ۱۴۰۵
About the Author
