
افسردگی از شایعترین اختلالات خلقی خوددرمانی خطرناک است
مدیرکل دفتر پایش فرآوردههای سلامت سازمان غذا و دارو هشدار داد افسردگی یکی از شایعترین اختلالات خلقی است و بسیاری از افراد بهدلیل ترس، خجالت یا کماطلاعی از مراجعه به متخصص خودداری و به خوددرمانی متوسل میشوند؛ این رفتار میتواند وضعیت را تشدید کند و پیامدهای جدی فردی، شغلی و اجتماعی بهدنبال داشته باشد.
افسردگی چه نشانههایی دارد
افسردگی با کاهش مداوم خلق، از دست دادن علاقه به فعالیتهای موردعلاقه، احساس گناه یا بیارزشی، اختلال در خواب و اشتها، خستگی مفرط و کاهش تمرکز شناخته میشود و معمولاً بیش از دو هفته تداوم مییابد. عوامل مؤثر در بروز آن شامل سن، جنسیت، سابقه خانوادگی، بیماریهای زمینهای، سوگ و برخی داروها یا مصرف مواد هستند. سازمان بهداشت جهانی برآورد کرده تا سال ۲۰۳۰ بیش از ۳۵۰ میلیون نفر در جهان با این مشکل مواجه خواهند بود.
چرا خوددرمانی خطرناک است
خوددرمانی دارویی یا استفاده از تجویزهای غیرتخصصی میتواند:
- روند تشخیص دقیق را به تأخیر اندازد و علائم را تشدید کند؛
- منجر به تداخلهای دارویی، عوارض جانبی قابلتوجه یا وابستگی شود.
تشخیص افتراقی میان افسردگی و سایر شرایط پزشکی یا روانی نیازمند ارزیابی تخصصی است و درمان مناسب معمولاً ترکیبی از دارودرمانی و رواندرمانی یا روشهای حمایتی برنامهریزیشده است.

رفتارهای ایمن و گامهای فوری برای کمک
- درصورت مشاهده علائم پایدار بیش از دو هفته یا افکار خودآسیبرسان، سریعاً به پزشک، روانشناس یا مراکز بهداشت مراجعه کنید؛
- هرگونه مصرف یا تغییر دارویی را تنها با تجویز و نظارت پزشک یا مشورت داروساز انجام دهید تا از تداخلها و عوارض جلوگیری شود.
پیامدهای اجتماعی و ضرورت اقدام جمعی
افسردگی علاوه بر تهدید سلامت فرد، بر بهرهوری کاری، ارتباطات خانوادگی و سرمایه اجتماعی اثر میگذارد؛ بنابراین تشخیص زودهنگام، دسترسی به درمانهای اثربخش و کاهش انگ اجتماعی درباره مشکلات روانی باید از اولویتهای نظام سلامت و آموزش عمومی باشد.
افزایش آگاهی عمومی، توانمندسازی کادر سلامت در سطح نخستین تماس، و تاکید بر مسیرهای مراجعه امن و مطمئن میتواند از بروز عوارض بلندمدت جلوگیری کند و به بازگشت سریعتر افراد به زندگی فعال و کارآفرین کمک نماید.
مجله زیبایی و سلامت دکتر آناهیتاکریمی