تصور رایج در علوم زیستی سالها بر این اساس بوده که روند افزایش سن با نوعی التهاب مزمن و خفیف در بدن—که از آن با عنوان «پیری التهابی» یاد میشود—همراه است؛ حال آنکه یافتههای یک پژوهش تازه نشان میدهد این دیدگاه ممکن است نیازمند بازنگری جدی باشد.
پیری التهابی معمولاً بهعنوان پاسخی طبیعی به افزایش سن شناخته میشود و تصور میگردد عامل زمینهساز بیماریهایی مانند آلزایمر، آرتریت، سرطان، بیماریهای قلبی و دیابت نوع ۲ باشد. اما نتایج یک مطالعه جدید که در نشریه علمی “Nature Age” منتشر شده، فرضیه عمومی بودن این پدیده را زیر سؤال برده است.
در این پژوهش بینالمللی، دانشمندان نمونههای خونی نزدیک به ۲۸۰۰ نفر را از چهار منطقه جغرافیایی مختلف شامل دو جامعه بومی غیرصنعتی—مردم تسیمانه از جنگلهای آمازون در بولیوی و اورانگ آسلیها از شبهجزیره مالزی—و دو جامعه مدرن از ایتالیا و سنگاپور مورد بررسی قرار دادند. نتایج نشان داد که در جوامع بومی، میزان التهاب در بدن افراد با افزایش سن تغییر قابل توجهی نمیکند؛ برخلاف جوامع صنعتی که افزایش سن معمولاً با تشدید التهابات مزمن همراه است.
آلن کوهن، دانشیار علوم بهداشت محیطی در دانشگاه کلمبیا و یکی از نویسندگان این مقاله، تأکید کرده که نتایج بهدستآمده نشاندهنده پیچیدگی بیشتر فرآیند التهاب نسبت به درک کنونی ماست. او تصریح کرد: «موضوع این نیست که تنها فعالیت بدنی بیشتر یا رژیم غذایی خاصی داشته باشیم، بلکه باید بدانیم که فرضیات ما درباره پیری نیاز به بازنگری دارد. ما نباید تصور کنیم که تمام جنبههای زیستی بدن را بهدقت درک کردهایم.»

وی همچنین هشدار داد که نباید فریب توصیههای تغذیهای مُد روز یا رویکردهای سادهانگارانه برای کنترل التهاب را خورد.
با این حال، برخی از متخصصان علوم پزشکی از جمله ویشوا دیپ دیکسیت، مدیر مرکز پژوهشهای پیری در دانشگاه ییل، معتقدند که این یافتهها اگرچه جالبتوجهاند اما برای اثبات قطعی ناکافی هستند. او تأکید کرد که افراد ساکن در مناطق با آلودگی و استرس کمتر، طبیعتاً کمتر دچار بیماریهای مزمن میشوند.
بیمال دسای، استاد داروشناسی در دانشگاه ویرجینیا نیز معتقد است این مطالعه میتواند به آغاز گفتوگوهای علمی جدید و ارزشمند منجر شود، اما بازنویسی فرضیههای مرتبط با پیری التهابی نیازمند دادههای بیشتر و بررسیهای دقیقتر در آینده است.
نتایج این پژوهش، پنجرهای تازه به سمت درک بهتر فرآیند پیری گشوده و بار دیگر اهمیت سبک زندگی، محیط زیست و تفاوتهای فرهنگی را در سلامت سالمندان یادآور شده است.
مجله زیبایی و سلامت دکتر آناهیتا کریمی