با افزایش سن، توجه به سلامت دهان و دندان نقشی کلیدی در حفظ کیفیت زندگی سالمندان ایفا می‌کند. برخلاف تصور رایج، از دست دادن دندان‌ها بخشی اجتناب‌ناپذیر از روند پیری نیست و با مراقبت‌های به‌موقع می‌توان از بروز مشکلات جدی جلوگیری کرد.
سلامت دندان‌ها فراتر از زیبایی
اگرچه با گذر زمان رنگ، فرم یا استحکام دندان‌ها تغییر می‌کند، اما راهکارهایی مانند استفاده از روکش‌های چینی ظریف می‌توانند به بازیابی ظاهر و عملکرد طبیعی دندان کمک کنند. این ترمیم‌ها نه‌فقط جنبه زیبایی دارند بلکه تأثیر چشمگیری بر اعتماد به نفس و عملکرد جویدن دارند که در بهبود تغذیه سالمندان نیز مؤثر است.
اهمیت رسیدگی به سلامت لثه‌ها
طبق گزارش انجمن بازنشستگان آمریکا، حدود دو سوم افراد بالای ۶۵ سال با نوعی بیماری لثه مواجه‌اند. علائمی مانند خونریزی هنگام مسواک‌زدن یا عقب‌رفتگی لثه می‌تواند نشانه هشداردهنده‌ای باشد که نیاز به مراجعه فوری به دندانپزشک دارد. عفونت‌های لثه حتی بدون از بین رفتن دندان، می‌توانند جویدن غذا و جذب مواد مغذی را مختل کنند و خطر سوءتغذیه را افزایش دهند.
مطالعات جدید همچنین بیماری‌های لثه را با زوال عقل، حمله قلبی، سکته مغزی و برخی سرطان‌ها مرتبط دانسته‌اند. بنابراین، رسیدگی زودهنگام از طریق جرم‌گیری منظم، مسواک زدن دو بار در روز، استفاده از نخ دندان و مسواک برقی می‌تواند احتمال بروز عوارض را کاهش دهد.
راهکارهایی برای مقابله با خشکی دهان
خشکی دهان یکی دیگر از چالش‌های رایج در سنین بالا است که اغلب ناشی از مصرف داروهایی مانند آنتی‌هیستامین‌ها، داروهای ضدافسردگی یا کنترل فشار خون است. کاهش ترشح بزاق نه‌تنها باعث ناراحتی می‌شود، بلکه خطر پوسیدگی دندان و عفونت دهانی را افزایش می‌دهد. نوشیدن مداوم آب، استفاده از دهان‌شویه‌های مخصوص و خمیردندان‌های دارای فلوراید بالا، از روش‌های پیشنهادی برای مقابله با این مشکل هستند.
بررسی وضعیت فک و ارتباط آن با دردهای مزمن
مشکلات مربوط به نحوه قرارگیری فک و دندان‌ها ممکن است موجب سردرد، درد گردن یا اختلال در عملکرد مفصل فک شوند؛ اختلالاتی که اغلب به اشتباه با مشکلات دهان مرتبط شناخته نمی‌شوند. بررسی‌های تخصصی در این زمینه می‌تواند به کشف ریشه برخی ناراحتی‌های مزمن کمک کند.
مراقبت دندانپزشکی متناسب با شرایط هر فرد
اگرچه توصیه عمومی مراجعه هر شش ماه یک‌بار به دندانپزشک مطرح است، اما برنامه مراقبتی باید بسته به شرایط سلامت فردی تنظیم شود. مبتلایان به بیماری‌های مزمن احتمالاً به معاینات منظم‌تری نیاز دارند تا از پیشرفت مشکلات پیشگیری شود.
تغییر سبک زندگی برای حفظ سلامت دهان
عادت‌های نادرست مانند سیگار کشیدن، که تا سه برابر احتمال از دست رفتن کامل دندان را افزایش می‌دهد، یا مصرف مداوم آب‌نبات‌های سفت و شیرین می‌تواند به مرور زمان آسیب‌های جدی به مینای دندان وارد کند. توصیه می‌شود برای حفظ سلامت دهان از آب‌نبات‌ها یا آدامس‌های بدون قند حاوی زایلیتول به‌عنوان جایگزین استفاده شود.
مجله زیبایی و سلامت دکتر آناهیتا کریمی
