نتایج یک پژوهش جدید نشان می‌دهد که بی‌خوابی مزمن، به‌ویژه در سالمندان، می‌تواند زمینه‌ساز بروز افسردگی باشد؛ به‌خصوص زمانی که بدن درگیر التهاب‌های مزمن است. این مطالعه که توسط گروهی از محققان دانشگاه کالیفرنیا انجام شده، ارتباط مستقیم بین کم‌خوابی، واکنش‌های التهابی و اختلالات خلقی را بررسی کرده است.
به گزارش خبرنگار مهر به نقل از مدیسن‌نت، دکتر مایکل ایروین، مدیر مرکز سایکونوروایمونولوژی کازینز و سرپرست این تحقیق، اعلام کرد: «بی‌خوابی نه‌تنها مانع از استراحت کافی سالمندان می‌شود، بلکه سیستم ایمنی بدن آن‌ها را در برابر التهاب آسیب‌پذیرتر کرده و احتمال ابتلا به افسردگی را افزایش می‌دهد.»
در این مطالعه، ۱۶۰ فرد بالای ۶۰ سال در لس‌آنجلس مورد بررسی قرار گرفتند که از این میان، ۵۳ نفر سابقه بی‌خوابی داشتند. نیمی از شرکت‌کنندگان در معرض ماده‌ای به نام اندوتوکسین قرار گرفتند که به‌طور موقت التهاب در بدن ایجاد می‌کند. نتایج نشان داد که افراد بی‌خواب پس از دریافت این ماده، سه برابر بیشتر از سایرین علائم افسردگی و خلق‌وخوی منفی را تجربه کردند.
نکته قابل توجه این بود که افراد مبتلا به بی‌خوابی نه‌تنها بیشتر دچار افسردگی شدند، بلکه مدت زمان بیشتری نیز درگیر این حالت بودند؛ به‌طوری که خلق‌وخوی افسرده در آن‌ها تا شش ساعت یا بیشتر ادامه داشت. در مقابل، افراد سالمی که دچار التهاب شدند، تنها به‌طور موقت دچار تغییرات خلقی شدند.
محققان در توضیح این پدیده اعلام کردند که با افزایش سن، سیستم ایمنی بدن ضعیف‌تر شده و سلول‌ها دچار فرسودگی می‌شوند. این وضعیت، احتمال بروز التهاب را افزایش می‌دهد و عواملی مانند بیماری، استرس، سبک زندگی ناسالم یا دردهای مزمن می‌توانند آن را تشدید کنند.
همچنین، پژوهشگران معتقدند که کم‌خوابی مزمن ممکن است مغز را نسبت به التهاب حساس‌تر کند. به‌طور خاص، مواد التهابی می‌توانند راحت‌تر به مغزهای محروم از خواب نفوذ کنند یا اینکه کمبود خواب، سلول‌های مغزی را برای واکنش شدیدتر به التهاب آماده می‌سازد.
این مطالعه برای نخستین بار به‌صورت بالینی نشان داد که تحریک سیستم ایمنی با اندوتوکسین می‌تواند در افراد مسن بی‌خواب، منجر به افزایش علائم افسردگی شود. با این حال، محققان تأکید کردند که برای بررسی دقیق‌تر تأثیر کنترل التهاب بر کاهش افسردگی در افراد مبتلا به بی‌خوابی، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
این یافته‌ها اهمیت توجه به کیفیت خواب در دوران سالمندی را دوچندان می‌کند و نشان می‌دهد که درمان بی‌خوابی و کنترل التهاب می‌تواند نقش مؤثری در پیشگیری از افسردگی ایفا کند. از این‌رو، متخصصان سلامت روان و پزشکان باید در ارزیابی‌های بالینی خود، خواب و وضعیت التهابی بدن را به‌عنوان عوامل کلیدی در نظر بگیرند.
