
عامل ۳۵ درصد مرگ و میر سالانه در کشور تغذیه ناسالم است
مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت اعلام کرد که سالانه حدود ۱۲۰ تا ۱۳۰ هزار مرگ در کشور بهطور مستقیم با تغذیه ناسالم مرتبط است؛ آماری که نشان میدهد سبک تغذیه و الگوی مصرف مواد غذایی در ایران به یکی از مهمترین تهدیدهای سلامت عمومی تبدیل شده است.
تغذیه ناسالم و پیامدهای آن بر سلامت جامعه
به گفته دکتر احمد اسماعیلزاده، بخش بزرگی از مرگهای ناشی از تغذیه به دلیل چاقی، اضافهوزن، کمبود مصرف غلات کامل، فیبر و اسیدهای چرب امگا ۳ رخ میدهد. او تأکید کرد که:
- از هر پنج کودک و نوجوان ایرانی، یک نفر دچار اضافهوزن یا چاقی است.
- در میان بزرگسالان، دو نفر از هر سه نفر اضافهوزن دارند.
- حدود ۳۰ درصد مادران باردار وزنگیری مطلوبی در دوران بارداری ندارند و ۸ درصد سالمندان کشور با کموزنی مواجهاند.

کمبود ریزمغذیها و چالشهای تغذیهای
اسماعیلزاده با اشاره به وضعیت ریزمغذیها در کشور گفت: حدود ۲۰ درصد زنان ایرانی دچار کمخونی و بیش از ۷۰ درصد مردم با کمبود ویتامین D مواجهاند. همچنین خطر کمبود ید و استفاده از نمکهای غیرمجاز میتواند در آینده بر سلامت و حتی ضریب هوشی نسلهای بعدی اثر منفی بگذارد.
نقش معیشت در الگوی تغذیه
مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه تأکید کرد که تغذیه و معیشت بهطور مستقیم به هم پیوستهاند. افزایش قیمت لبنیات، گوشت و ماهی باعث کاهش مصرف این مواد در سبد غذایی خانوارها شده است. او افزود: «نمیتوان از مردم انتظار داشت با وجود فشارهای اقتصادی، تغذیه سالم داشته باشند. همه دستگاهها باید برای بهبود وضعیت تغذیه پای کار بیایند.»
برنامههای حمایتی و اقدامات وزارت بهداشت
برای مقابله با سوءتغذیه و ارتقای سلامت غذایی، وزارت بهداشت برنامههای متعددی را در دست اجرا دارد:
- تخصیص سه هزار میلیارد تومان اعتبار برای حمایت از کودکان مبتلا به سوءتغذیه با همکاری وزارت رفاه و کمیته امداد.
- بازنگری در برنامه غنیسازی آرد با آهن و اسیدفولیک.
- اجرای طرح شیر مدرسه و ایجاد پایگاههای تغذیه سالم در مدارس.
- بررسی وضعیت تغذیه عشایر در استانهای مختلف.
بحران ضایعات غذایی در ایران
اسماعیلزاده با هشدار نسبت به هدررفت مواد غذایی گفت: بیش از ۳۰ درصد غذای تولیدی در ایران به ضایعات تبدیل میشود. این میزان عمدتاً در منازل، رستورانها، خوابگاهها و دانشگاهها رخ میدهد. وزارت بهداشت برای نخستینبار روز جهانی مقابله با ضایعات غذایی را بهطور ویژه برگزار کرده و آموزشهای لازم در این زمینه به دانشگاههای علوم پزشکی ابلاغ شده است.
ضرورت همکاری بینبخشی برای امنیت غذایی
مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه تأکید کرد که وزارت بهداشت بهتنهایی قادر به حل بحران تغذیه و ضایعات غذایی نیست. او خواستار همکاری وزارت رفاه، صمت، جهاد کشاورزی، آموزش و پرورش و مجلس برای تأمین امنیت غذایی و حفظ سلامت نسل آینده شد.
آمارها نشان میدهد تغذیه ناسالم نهتنها عامل اصلی بسیاری از بیماریهای غیرواگیر در ایران است، بلکه به تهدیدی جدی برای سلامت نسلهای آینده تبدیل شده است. مقابله با این بحران نیازمند سیاستگذاری جامع، حمایت اقتصادی و فرهنگسازی گسترده در سطح ملی است.