احساس خستگی مزمن، مشکلی رایج است که می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله افسردگی فصلی، استرس، بی‌خوابی و یا بیماری‌های زمینه‌ای باشد. تشخیص اینکه آیا خستگی شما ناشی از عوامل روزمره است یا یک بیماری زمینه‌ای، می‌تواند دشوار باشد.
به گفته دکتر جنیفر ماندت، روانشناس بالینی خواب، تفاوت بین “خواب‌آلودگی” و “خستگی” بسیار مهم است. خواب‌آلودگی معمولاً به کمبود خواب اشاره دارد، در حالی که خستگی نتیجه کمبود انرژی ناشی از خواب ناکافی یا سایر مشکلات سلامتی است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
بهترین شاخص برای اینکه آیا خستگی مداوم شما به مداخله پزشکی نیاز دارد، تشخیص تغییرات قابل‌توجه در سطح انرژی شما است. به‌ویژه زمانی که این خستگی به‌مدت بیش از دو هفته توانایی شما را برای انجام دادن فعالیت‌های روزمره مانند مراقبت از خود یا خانواده، رفتن به محل کار یا ورزش تحت تاثیر قرار دهد.
پزشکان معمولاً مجموعه‌ای از سوالات را برای تشخیص علت خستگی مزمن مطرح می‌کنند، از جمله:
- زمان شروع خستگی
- رویدادهای عمده زندگی مانند شغل جدید، از دست دادن یک عزیز یا سایر استرس‌ها
- عادات غذایی و تناسب اندام
- تغییرات خلق‌وخو، عادات خواب و موارد مربوط به سلامت روان
- داروهای مصرفی
علل احتمالی خستگی مزمن
برخی از علل شایع خستگی مزمن عبارتند از:
- کم‌خونی: وضعیتی که با تعداد کم گلبول‌های قرمز خون مشخص می‌شود و ممکن است ناشی از خون‌ریزی، مصرف ناکافی آهن یا مشکل در جذب کامل آهن باشد.
- بیماری‌های قلبی: اگرچه از شایع‌ترین علل خستگی مزمن محسوب نمی‌شوند، اما غربالگری این بیماری ضروری است.
- عفونت‌ها: ویروس یا عفونتی که ممکن است انرژی بدن را بیش از حد معمول تخلیه کند.
- سندروم خستگی مزمن: یک بیماری پیچیده که با خستگی شدید و ناتوانی در انجام فعالیت‌های روزمره مشخص می‌شود.
- اختلالات خواب: خواب ناکافی، بی‌خوابی و آپنه خواب از جمله اختلالات خوابی هستند که می‌توانند منجر به خستگی مزمن شوند.
عوامل موثر در سبک زندگی
علاوه بر عوامل پزشکی، عوامل زیادی در سبک زندگی وجود دارند که می‌توانند باعث خواب ضعیف و خستگی روزانه شوند، از جمله:
- خواب ناکافی: بزرگسالان به ۷ تا ۹ ساعت خواب شبانه نیاز دارند.
- الگوی نامنظم خواب: خوابیدن زیاد در آخرهفته نمی‌تواند کمبود خواب در طول هفته را جبران کند.
- عدم قرار گرفتن در معرض نور خورشید: نور طبیعی خورشید به تنظیم چرخه خواب و بیداری کمک می‌کند.
در صورت احساس خستگی مزمن، مراجعه به پزشک برای بررسی علل احتمالی و دریافت درمان مناسب ضروری است.
مجله زیبایی و سلامت دکتر اناهیتا کریمی