شرکتی دانش‌بنیان ایرانی با تولید نانوداروی “تیلمانوسپت”، گامی بلند در عرصه تشخیص دقیق و مقرون‌به‌صرفه سرطان برداشته و دسترسی ۹۰ درصد بیماران ایرانی به این فناوری نوین را فراهم کرده است.
این رادیوداروی پیشرفته که توسط “شرکت دانش‌بنیان آپرین سما فارمد” تولید شده، نه‌تنها دقت تشخیص سرطان را به طور چشمگیری افزایش می‌دهد، بلکه با کاهش هزینه‌ها، امکان استفاده از روش‌های تشخیصی مدرن را برای بیماران ایرانی تسهیل می‌کند.
تشخیص دقیق درگیری غدد لنفاوی در سرطان، به‌ویژه در سرطان‌های پستان، ریه و دستگاه تناسلی، برای جراحان بسیار حیاتی است. سیستم لنفاوی اصلی‌ترین مسیر گسترش سرطان (متاستاز) است و عدم شناسایی به‌موقع غدد لنفاوی درگیر، منجر به برداشتن بخش‌های وسیعی از این سیستم و عوارض جانبی متعدد برای بیماران می‌شود.
“تیلمانوسپت” به عنوان یکی از اختصاصی‌ترین رادیوداروهای تشخیصی غدد لنفاوی، با تزریق و انجام اسکن، موقعیت و میزان دقیق گره‌های لنفاوی آلوده به سرطان را به جراحان نشان می‌دهد و از انجام جراحی‌های غیرضروری جلوگیری می‌کند.
تا پیش از این، تولید این رادیودارو از سال ۲۰۱۳ در انحصار آمریکا بود، اما متخصصان ایرانی با تلاش شبانه‌روزی، دانش فنی تولید آن را بومی‌سازی کرده و پس از گذراندن موفقیت‌آمیز مراحل پیش‌بالینی، وارد فاز بالینی شده است.
“تیلمانوسپت” یک ماکرومولکول پلیمری پیچیده است که علاوه بر حمل رادیوایزوتوپ تشخیصی تکنسیوم، به گیرنده‌های سطح سلول‌های سرطانی متصل می‌شود و با دقت بسیار بالا سلول‌های سرطانی را شناسایی می‌کند.
یکی از مهم‌ترین مزایای تولید این رادیودارو در ایران، کاهش چشمگیر هزینه‌های تشخیص است؛ به طوری که هزینه نقشه‌برداری سیستم لنفاوی به یک‌دهم قیمت‌های جهانی کاهش یافته است.
با توجه به نقش سیستم لنفاوی در متاستاز سرطان‌ها، “تیلمانوسپت” برای حدود ۹۰ درصد بیماران سرطانی قابل استفاده است و برخلاف سایر رادیوداروها، قادر به اسکن گسترش سرطان در کل سیستم لنفاوی است.
این رادیودارو از نوع پپتیدی است که با استفاده از پپتیدهای اختصاصی به گیرنده‌های سطح سلول‌های سرطانی متصل می‌شود و دقت تشخیص را به طور چشمگیری افزایش می‌دهد. ساختار کوچک‌تر این رادیوداروها، خطر واکنش‌های حساسیتی را کاهش داده و وضوح تصویر در عکس‌برداری را افزایش می‌دهد.
این دستاورد فناورانه، علاوه بر بهبود کیفیت زندگی بیماران سرطانی، جایگاه ایران را در سطح جهانی ارتقا می‌دهد و با توجه به ظرفیت صادراتی آن، ایران را به یکی از بازیگران اصلی بازار رادیوداروها تبدیل می‌کند.
مجله زیبایی و سلامت دکتر اناهیتا کریمی
