چالش سوختگی در ایران؛ سالانه ۳۰۰ هزار مراجعه به مراکز درمانی و کمبود جدی تخت‌ها

مدیرعامل انجمن حمایت از بیماران سوختگی ققنوس با افشای آمار نگران‌کننده‌ای از شیوع حوادث سوختگی در کشور، از مراجعه سالانه حدود ۳۰۰ هزار نفر به مراکز درمانی خبر داد. علیرضا جلالی ضمن تاکید بر نیاز مبرم به افزایش ظرفیت‌های درمانی، کمبود هزار تخت سوختگی را معضلی جدی در نظام سلامت ایران برشمرد. این اظهارات در نشستی با محوریت هفته پیشگیری از سوختگی مطرح شد و ابعاد گسترده‌تر این آسیب اجتماعی را نمایان ساخت.

ابعاد نگران‌کننده سوختگی در ایران: آمارها چه می‌گویند؟

جلالی در سخنان خود تصریح کرد که هر سال نزدیک به ۳۰۰ هزار نفر به دلیل حوادث سوختگی به مراکز درمانی کشور مراجعه می‌کنند. این رقم خود گواه از گستردگی و تکرار این نوع حوادث است. او یادآور شد که آمار واقعی شاید از این هم بالاتر باشد، چراکه بسیاری از افراد، به‌ویژه در مناطق کمتر برخوردار، به جای مراجعه به مراکز تخصصی سوختگی، از روش‌های درمانی غیر استاندارد و سنتی استفاده می‌کنند که می‌تواند منجر به عوارض جبران‌ناپذیری شود.

بر اساس اعلام مدیرعامل انجمن ققنوس، بخش قابل توجهی از این بیماران، به‌ویژه آن‌هایی که دچار سوختگی شدید (بیش از ۱۰ درصد سطح بدن یا نواحی حساس) هستند، نیازمند بستری و مراقبت‌های ویژه پزشکی هستند. سازمان بهداشت جهانی نیز این معضل را تایید کرده و هشدار می‌دهد که ۹۵ درصد از قربانیان سوختگی در سراسر جهان از اقشار کم‌درآمد و آسیب‌پذیر جامعه هستند. در ایران نیز این الگو صادق است؛ استفاده از وسایل گرمایشی و پخت‌وپز غیر استاندارد و زندگی در محیط‌های شلوغ و پرخطر، ریسک حوادث سوختگی را در این قشر به شدت افزایش می‌دهد. نکته قابل توجه دیگر، شیوع بالای حوادث سوختگی در میان جوانان و افراد زیر ۱۸ سال است که آینده جامعه را به خطر می‌اندازد.

بحران کمبود تخت‌های سوختگی: نیازی که برآورده نمی‌شود

یکی از مهمترین چالش‌هایی که جلالی به آن اشاره کرد، شکاف عمیق بین ظرفیت موجود و نیاز واقعی کشور در زمینه تخت‌های سوختگی است. در حال حاضر، کشور حدود ۳۵ مرکز مستقل درمانی سوختگی با ظرفیت تقریبی ۱۴۰۰ تخت دارد. این در حالی است که برآوردهای کارشناسی نشان می‌دهد نیاز واقعی کشور برای ارائه خدمات مطلوب به بیماران سوختگی، حدود ۲۴۰۰ تخت است. این به معنای کمبود جدی هزار تخت است که می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری در پی داشته باشد:

تاخیر در پذیرش و درمان بیماران بدحال

افزایش مدت زمان انتظار در اورژانس‌ها و بخش‌های غیرتخصصی

کاهش کیفیت مراقبت‌های تخصصی به دلیل فشار بر کادر درمانی و کمبود فضا

این کمبود ظرفیت نه تنها بر روند بهبود بیماران تاثیر منفی می‌گذارد، بلکه می‌تواند نرخ مرگ و میر و شدت معلولیت‌های ناشی از سوختگی را نیز افزایش دهد.

پیامدهای سوختگی فراتر از جسم؛ بار سنگین بر نظام سلامت و جامعه

سوختگی تنها یک آسیب فیزیکی نیست؛ بلکه مجموعه‌ای از پیامدهای گسترده جسمی، روانی و اجتماعی را به دنبال دارد. زخم‌های عمیق، عفونت‌ها، نیاز به جراحی‌های متعدد ترمیمی و توانبخشی طولانی‌مدت، تنها بخشی از بار جسمی این بیماران است. از جنبه روانی، تجربه درد و تغییرات ظاهری، می‌تواند منجر به افسردگی، اضطراب، کاهش اعتماد به نفس و مشکلات ارتباطی شود.

این حوادث بار سنگینی را بر دوش نظام سلامت کشور می‌گذارد؛ از هزینه‌های بالای درمان و بستری گرفته تا نیاز به تخصص‌های گوناگون پزشکی و توانبخشی. علاوه بر این، بسیاری از بیماران سوختگی، به دلیل عوارض ناشی از جراحات، توانایی بازگشت به کار و فعالیت‌های اجتماعی عادی خود را از دست می‌دهند که این امر به نوبه خود منجر به کاهش بهره‌وری اجتماعی و اقتصادی و افزایش بارهای حمایتی بر خانواده‌ها و نهادهای دولتی می‌شود. از این رو، پیشگیری از سوختگی باید در اولویت برنامه‌های بهداشتی قرار گیرد.

راهکارهای انجمن ققنوس برای مقابله با سوختگی: از پیشگیری تا حمایت اجتماعی

انجمن حمایت از بیماران سوختگی ققنوس با درک عمق این چالش، برنامه‌های خود را بر سه محور اصلی پیشگیری، درمان و آموزش متمرکز کرده است تا میزان مرگ و میر و آسیب‌های ناشی از سوختگی را به حداقل برساند. این انجمن با همکاری نهادهای رسانه‌ای، سازمان صدا و سیما و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، اقدام به تولید و انتشار کلیپ‌ها و برنامه‌های آموزشی با هدف افزایش آگاهی عمومی در زمینه پیشگیری از سوختگی کرده است.

یکی از دستاوردهای اخیر و مهم انجمن ققنوس، تصویب پوشش بیمه‌ای پانسمان‌های نوین سوختگی است. این اقدام کمک شایانی به کاهش هزینه‌های درمانی بیماران سوختگی کرده و دسترسی آن‌ها به روش‌های درمانی پیشرفته را بهبود بخشیده است. جلالی تاکید کرد که آموزش مستمر، استانداردسازی تجهیزات و تلاش برای تغییر فرهنگ جامعه در خصوص ایمنی، از اولویت‌های اصلی این انجمن است.

در سال جاری، با مشارکت نهادهای دولتی، بخش خصوصی و سازمان‌های مردم‌نهاد، برنامه‌های آموزشی و حمایتی گسترده‌ای در دستور کار قرار دارد. هدف نهایی، نه تنها پیشگیری از وقوع حوادث سوختگی و کاهش عوارض آن‌هاست، بلکه فراهم آوردن امکان آموزش، اشتغال و حمایت اجتماعی برای بیماران، به منظور بهبود کیفیت زندگی و بازگشت موفقیت‌آمیز آن‌ها به جامعه است. این رویکرد جامع، امیدواری‌ها را برای مدیریت بهتر بحران سوختگی در کشور افزایش می‌دهد.

مجله زیبایی و سلامت دکتر آناهیتا کریمی

مطالب مرتبط

admkarimi

Administrator

دکتر آناهیتا کریمی، پزشکی حاذق و دلسوز است که با سال‌ها تجربه در حوزه درمان، به یکی از پزشکان مورد اعتماد و محبوب در میان بیماران تبدیل شده است. او با دانش تخصصی و رویکردی بیمارمحور، همواره در تلاش برای ارائه بهترین خدمات درمانی و مراقبتی است.

Visit Website View All Posts