رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت با اشاره به افزایش خطرات ناشی از بی‌توجهی به نکات بهداشتی در حوزه تغذیه، نسبت به آلودگی میوه و سبزیجات به مدفوع حیوانات ولگرد و مصرف لبنیات غیرپاستوریزه هشدار داد. به گفته دکتر قباد مرادی، در صورت رعایت نکردن توصیه‌های بهداشتی، بیماری‌های خطرناکی مانند تب مالت، هاری و انگل‌های روده‌ای می‌توانند سلامت شهروندان را تهدید کنند.
سبزیجات آلوده و مسیر انتقال انگل‌ها به انسان
سبزی‌ها و میوه‌هایی که در معرض مدفوع سگ، گربه یا حیوانات وحشی قرار گرفته‌اند، می‌توانند به راحتی حامل انواع انگل مانند کیست هیداتید و توکسوپلاسموز باشند. مرادی توصیه می‌کند پیش از مصرف، تمامی سبزیجات و میوه‌ها ابتدا با چند قطره مایع ظرفشویی شسته و سپس با مواد ضدعفونی‌کننده مناسب گندزدایی شوند. همچنین برای جلوگیری از آلودگی متقاطع در آشپزخانه، نباید از وسایل برش مشترک مانند چاقو یا تخته گوشت آلوده برای آماده‌سازی دیگر مواد غذایی استفاده کرد.
خطر تب مالت و فرآورده‌های لبنی غیرپاستوریزه
مرادی با هشدار درباره مصرف شیر، پنیر، بستنی و سایر فرآورده‌های لبنی غیرپاستوریزه گفت: این محصولات می‌توانند منجر به بروز بیماری‌های خطرناک از جمله تب مالت (بروسلوز) و مسمومیت‌های گوارشی شوند. وی تأکید کرد که تنها باید از محصولات لبنیاتی استفاده شود که تحت نظارت دامپزشکی و دارای مجوز بهداشتی هستند.
توصیه‌هایی برای نگهداری ایمن حیوانات خانگی و اهلی
وی ادامه داد: سگ‌ها، گربه‌ها و دیگر حیوانات خانگی باید تحت نظارت دامپزشک باشند و به‌طور منظم معاینه و علیه بیماری‌ها واکسینه شوند. همچنین باید محیط زندگی آن‌ها پاک و ضدعفونی شده و تماس کودکان و زنان باردار با این حیوانات محدود شود. این مراقبت‌ها نقش مهمی در پیشگیری از انتقال بیماری‌هایی مانند هاری و انگل‌های خطرناک ایفا می‌کند.
ضرورت پیشگیری از بیماری‌های مشترک انسان و حیوان
برای قطع زنجیره انتقال بیماری‌هایی نظیر تب خونریزی‌دهنده کریمه کنگو، مرادی تأکید کرد که باید از ذبح غیرقانونی دام خودداری و پسماندهای کشتارگاهی دور از دسترس حیوانات ولگرد نگهداری شود. او همچنین هشدار داد گوشت‌های خام و فاقد مهر دامپزشکی ممکن است حامل عوامل بیماری‌زا باشند و باید از تهیه آن‌ها در مراکز غیرمجاز خودداری شود.
مراقبت‌های ایمنی برای دامداران و فعالان زیست‌محیطی
مرادی ضمن اشاره به نقش بندپایانی مثل کنه‌ها در انتقال بیماری‌های خطرناک، اعلام کرد که محیط نگهداری دام باید از محل سکونت انسان جدا و به‌صورت دوره‌ای سمپاشی شود. افرادی که در تماس مداوم با دام یا حیات وحش هستند – مانند دامپزشکان، محیط‌بانان و کارکنان باغ‌وحش‌ها – باید واکسن‌های ضروری نظیر واکسن هاری را دریافت کنند.
اقدامات سریع پس از گزش یا تماس مشکوک
در صورت گزیدگی یا خراش توسط حیوانات، مرادی توصیه کرد که محل زخم با آب و صابون به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه شسته شده و سپس فرد فوراً برای دریافت واکسن ضد هاری به مراکز بهداشتی مراجعه کند. همچنین در مواجهه با مار، عقرب یا سایر حشرات سمی، باید از تماس مستقیم پرهیز و در صورت گزش، بلافاصله به مراکز درمانی مراجعه شود.
این هشدارهای بهداشتی در آستانه فصل گرما، زمانی که احتمال تماس با حیوانات و بروز بیماری‌های زئونوز افزایش می‌یابد، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. رعایت اصول ساده بهداشتی می‌تواند جان بسیاری از افراد را از خطر بیماری‌های مشترک میان انسان و حیوان حفظ کند.
مجله زیبایی و سلامت دکتر اناهیتا کریمی
