اخبار پزشکی ویپ‌ها باعث افزایش اعتیاد به نیکوتین می‌شوند
نتایج تازه‌ترین پژوهش‌ها نشان می‌دهد استفاده مداوم از ویپ (سیگار الکترونیکی) وابستگی به نیکوتین را به‌طور چشمگیری افزایش داده و همزمان کارشناسان درباره خطر سرطان‌زایی ترکیب شیمیایی آکریل‌آمید در غذاهای سرخ‌کردنی هشدار داده‌اند.
افزایش اعتیاد به نیکوتین در میان مصرف‌کنندگان ویپ
مطالعه‌ای از دانشگاه USC نشان می‌دهد که بین سال‌های 2020 تا 2024، نسبت نوجوانانی که روزانه از ویپ استفاده می‌کنند از 15.4 درصد به 28.8 درصد رسیده است. همچنین درصد افرادی که تلاش به ترک داشته‌اند اما موفق نشده‌اند، از 28.2 درصد به 53 درصد افزایش یافته است.
پژوهشگران با بررسی داده‌های بیش از 115 هزار دانش‌آموز در آمریکا دریافتند که بسیاری از نوجوانان در کمتر از پنج دقیقه پس از بیدار شدن ویپ مصرف می‌کنند؛ نشانه‌ای از وابستگی شدید به نیکوتین. دکتر میسون برینک، نویسنده اصلی این تحقیق، تأکید کرده است که این روند زنگ خطری جدی برای پزشکان و سیاست‌گذاران حوزه سلامت عمومی است.
به گفته او، تغییر مداوم در طراحی و غلظت محصولات نیکوتینی باعث می‌شود نوجوانان ندانند چه میزان نیکوتین مصرف می‌کنند و همین موضوع خطر اعتیاد شدید را افزایش می‌دهد.
هشدار درباره آکریل‌آمید در غذاهای سرخ‌کردنی
رئیس اداره آزمایشگاه کنترل غذا و دارو اعلام کرده است که ترکیب شیمیایی آکریل‌آمید که در اثر حرارت بالا در مواد غذایی حاوی کربوهیدرات مانند سیب‌زمینی و نان ایجاد می‌شود، از سوی سازمان جهانی بهداشت به‌عنوان ماده‌ای «احتمالاً سرطان‌زا» معرفی شده است.
کارشناسان توصیه می‌کنند:
- از سرخ‌کردن طولانی‌مدت یا حرارت بالا خودداری شود و پخت غذا به محض رسیدن به رنگ طلایی روشن متوقف گردد.
- نگهداری سیب‌زمینی در محیط خنک و تاریک (نه در یخچال) و خیساندن آن در آب سرد پیش از سرخ‌کردن می‌تواند میزان آکریل‌آمید را کاهش دهد.
رشد اهدای خون در کشور
طبق گزارش سازمان انتقال خون، طی هفت ماه نخست سال جاری بیش از یک میلیون و ۴۳۵ هزار واحد خون در کشور اهدا شده است. استان‌های سیستان و بلوچستان، زنجان و فارس بیشترین رشد آمار اهدای خون را ثبت کرده‌اند.
با وجود افزایش اندک، سهم بانوان از اهدای خون همچنان کمتر از ۵ درصد است. استان‌های لرستان، خراسان شمالی و قزوین بالاترین شاخص اهدای خون بانوان را به خود اختصاص داده‌اند.
باورهای غلط و چالش اهدای عضو
در نشست «باورهای غلط، جان می‌گیرند»، مدیرعامل انجمن اهدای عضو ایران تأکید کرد که مرگ مغزی غیرقابل بازگشت است و تفاوتی اساسی با ایست قلبی دارد. او نبود آگاهی عمومی و باورهای نادرست را عامل اصلی پایین بودن آمار اهدای عضو در کشور دانست.
بر اساس آمار، سالانه بین ۵ تا ۸ هزار نفر در ایران دچار مرگ مغزی می‌شوند اما تنها حدود هزار خانواده رضایت به اهدای عضو می‌دهند. بررسی‌ها نشان می‌دهد ۸۵ درصد خانواده‌هایی که در ابتدا مخالفت کرده‌اند، بعدها از تصمیم خود پشیمان شده‌اند.
جمع‌بندی
افزایش اعتیاد به نیکوتین در میان مصرف‌کنندگان ویپ، هشدار درباره سرطان‌زایی غذاهای سرخ‌کردنی و چالش‌های مرتبط با اهدای خون و عضو، سه محور مهم سلامت عمومی در کشور و جهان هستند. توجه به آموزش، پیشگیری و اصلاح سبک زندگی می‌تواند نقش کلیدی در کاهش این تهدیدها و ارتقای سلامت جامعه ایفا کند.
About the Author
