62795755
رئیس هیئت‌مدیره انجمن دیابت کشور با هشدار نسبت به شیوع گسترده بیماری دیابت در ایران، اعلام کرد که حدود ۴۰ درصد از جمعیت بزرگسال کشور، معادل ۲۱ میلیون نفر، درگیر دیابت یا پیش‌دیابت هستند. او با تاکید بر ارتباط تنگاتنگ چاقی و دیابت نوع دو، اظهار داشت که ۸۰ درصد از مبتلایان به این نوع دیابت دچار چاقی هستند. همچنین، وی موضوع کمبود انسولین را رد کرده و مشکل اصلی را نارضایتی بیماران از برندهای موجود و عدم تمایل به تغییر داروی مصرفی عنوان کرد. این اظهارات در آستانه برگزاری سومین همایش مدیریت بیمارمحور دیابت در ایران، اهمیت توجه سیاست‌گذاران به این بحران خاموش سلامت را دوچندان می‌کند.
شیوع نگران‌کننده دیابت و پیش‌دیابت در جامعه ایرانی
بر اساس آخرین پیمایش عوامل خطر بیماری‌های غیرواگیر (استپس) که پیش از همه‌گیری کرونا انجام شده است، دکتر علیرضا استقامتی، رئیس هیئت‌مدیره انجمن دیابت گابریک، آمار نگران‌کننده‌ای از وضعیت دیابت در کشور ارائه داد. طبق این آمار، حدود ۱۴.۲ درصد از جمعیت بالای ۲۰ سال ایران، معادل ۷ میلیون نفر، به دیابت نوع دو مبتلا هستند. علاوه بر این، حدود ۲۴ درصد از جمعیت بزرگسال کشور، یعنی بیش از ۱۰ میلیون نفر، در مرحله پیش‌دیابت قرار دارند. این ارقام نشان می‌دهد که مجموعاً ۴۰ درصد از جمعیت بزرگسال ایران، یعنی ۲۱ میلیون نفر، با خطر ابتلا به دیابت یا خود این بیماری دست‌وپنجه نرم می‌کنند. وضعیت پیش‌دیابت به‌ویژه بسیار حائز اهمیت است؛ زیرا با وجود اینکه همه افراد در این مرحله لزوماً به دیابت مبتلا نمی‌شوند، اما شیوه زندگی ناسالم و عدم تحرک کافی می‌تواند مسیر ابتلا به دیابت نوع دو را هموارتر کند.
چاقی و دیابت نوع دو؛ ارتباطی جدایی‌ناپذیر که ۸۰ درصد بیماران را درگیر کرده است
یکی از برجسته‌ترین نکات مطرح‌شده، ارتباط قوی میان وزن و دیابت است. دکتر استقامتی با اشاره به واژه بین‌المللی "Diabesity" (ترکیب دیابت و چاقی)، بر این نکته تأکید کرد که چاقی یک عامل مستقل و بسیار مؤثر در مدیریت و مراقبت از دیابت محسوب می‌شود. او تصریح کرد که ۷۰ تا ۸۰ درصد از افراد مبتلا به دیابت نوع دو، با چاقی نیز دست به گریبان هستند. کاهش وزن، به خصوص بیش از ۱۵ درصد در مراحل اولیه بیماری، می‌تواند نتایج مثبت چشمگیری برای کنترل دیابت به همراه داشته باشد. لذا کنترل وزن باید همواره در کنار کنترل قند، چربی و فشار خون، به عنوان یک اولویت درمانی برای بیماران دیابتی در نظر گرفته شود.
[](
)
سیر خاموش دیابت نوع دو و عوارض مخرب آن بر سلامت
دیابت نوع دو غالباً بیماری "بی‌سروصدایی" است که می‌تواند بدون علامت‌های هشداردهنده جدی پیشرفت کند. این پزشک فوق‌تخصص غدد و متابولیسم هشدار داد که نیمی از مبتلایان به دیابت نوع دو ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند و بیماری آن‌ها تنها با بروز عوارض جدی نمایان شود. این در حالی است که دیابت نوع یک، که یک بیماری خودایمنی است، معمولاً با علائمی ناگهانی مانند پرنوشی، پرادراری و کاهش وزن شدید خود را نشان می‌دهد و از بین رفتن سلول‌های تولیدکننده انسولین در لوزالمعده، تزریق انسولین را برای این بیماران ضروری می‌سازد.
دیابت نوع دو، اگر کنترل نشود، می‌تواند تمام دستگاه‌های بدن را درگیر کرده و عروق ریز و درشت را متأثر سازد. عوارض کوچک‌رگ شامل آسیب به شبکیه چشم (رتینوپاتی)، کلیه‌ها (نفروپاتی) و اعصاب (نوروپاتی) است. نوروپاتی دیابتی می‌تواند منجر به بی‌حسی در پاها شود که خود زمینه‌ساز زخم پای دیابتی است. ۱۵ درصد از افراد دیابتی در طول بیماری خود با مشکلات پای دیابتی مواجه می‌شوند که کنترل آن بسیار دشوار است و ممکن است به قطع عضو منجر شود.
برای پیشگیری از زخم پای دیابتی، رعایت نکات زیر ضروری است:
کوتاه نکردن ناخن‌ها از ته و بررسی روزانه بین انگشتان پا.
شستشوی روزانه پاها با آب ولرم و چرب کردن آن‌ها با وازلین (به جز بین انگشتان).
خودداری از راه رفتن با پای برهنه و استفاده از کفش‌های مناسب و راحت.
پرهیز از چسباندن پاها به وسایل گرمایشی و استفاده از جوراب‌های تمیز و نخی.
انسولین در دسترس است؛ چالش اصلی، نارضایتی از برندهای موجود است
برخلاف تصور رایج، دکتر استقامتی تاکید کرد که مشکلی در زمینه دسترسی به انسولین در کشور وجود ندارد. او توضیح داد که چندین شرکت داخلی اقدام به فرموله‌کردن انسولین می‌کنند و دو شرکت نیز واردکننده این دارو هستند. وی گفت: «در واقع ما با ازدیاد انسولین در بازار مواجهیم نه کمبود آن.» با این حال، گلایه بیماران دیابتی از دسترسی سخت به انسولین واقعی است، اما دلیل آن نه کمبود، بلکه نارضایتی از برندهای موجود است. بسیاری از بیماران به برندهای خارجی انسولین عادت کرده‌اند و تمایلی به تغییر و استفاده از برندهای داخلی یا فرموله شده در کشور ندارند. این وضعیت نیازمند برنامه‌ریزی دقیق‌تر برای متقاعدسازی و آموزش بیماران جهت استفاده از انسولین‌های موجود و باکیفیت است.
ضرورت بازنگری در سیاست‌های دارویی و بیمه‌ای برای کنترل هزینه‌های دیابت
درباره پوشش بیمه‌ای انسولین، عنوان شد که ۹۰ درصد هزینه‌ها توسط بیمه پرداخت می‌شود. اما افزایش یک‌باره قیمت انسولین، که سال‌ها به صورت کاذب پایین نگه داشته شده بود، شوک قیمتی به بیماران وارد کرده است. تغییر نرخ ارز نیز بر این نارضایتی افزوده است. انجمن دیابت با افزایش پرداخت از جیب بیماران در نتیجه تغییر نرخ ارز مخالف است و خواستار پوشش بیمه‌ای مناسب است. با توجه به اینکه بیش از یک میلیون ایرانی روزانه از انسولین استفاده می‌کنند و هزینه‌های درمانی بیماران دیابتی تنها به انسولین محدود نمی‌شود و شامل داروهای متعدد برای عوارض نیز هست، لزوم همکاری سازمان‌های مختلف از جمله وزارت بهداشت، سازمان برنامه و بودجه، وزارت اقتصاد، بانک مرکزی و سازمان غذا و دارو با همکاری سازمان‌های مردم‌نهاد برای مدیریت این چالش احساس می‌شود.
فراخوان ملی برای مقابله با بحران دیابت؛ ۲۱ میلیون نفر در معرض خطر
رئیس هیئت‌مدیره انجمن دیابت گابریک، با اشاره به جمعیت ۲۱ میلیون نفری مبتلا و در معرض دیابت در کشور، که از جمعیت هر استان به تنهایی بیشتر است، از سیاست‌گذاران و مسئولان خواست تا صدای این گروه از بیماران را بشنوند. وی اهمیت این موضوع را در برگزاری سومین همایش «بررسی چالش‌ها و راهکارهای مدیریت بیمارمحور دیابت در ایران» برجسته ساخت و از سیاست‌گذاران دعوت کرد تا با حضور خود، به این مسئله ملی توجه ویژه‌ای نشان دهند. در سطح جهانی، هزینه‌های بیماری دیابت سالانه به یک تریلیون دلار می‌رسد که نشان‌دهنده ابعاد وسیع و جهانی این معضل سلامت است.
مجله زیبایی و سلامت دکتر آناهیتا کریمی
مطالب مرتبط
- موفقیت پزشکی در کرج: جراحان توده ۱۰ کیلویی و ۴۰ سانتی‌متری را از شکم یک خانم خارج کردند
- شیوع دو برابری قوز قرنیه در ایران زنگ هشدار سلامت بینایی را به صدا درآورد
- شوک در کاخ سفید؛ مدیر نوو نوردیسک در نشست کاهش قیمت داروهای لاغری از هوش رفت
- سازمان غذا و دارو فهرست محصولات غیرمجاز آرایش چشم و ابرو را منتشر کرد
About the Author
