در نشست سالانه انجمن تشخیص و آزمایشگاه‌های پزشکی آمریکا، از آزمایش خون نوینی به نام LymeSeek پرده‌برداری شد؛ ابزاری پیشرفته که با بهره‌گیری از هوش مصنوعی و فناوری آزمایش چندگانه، توانسته است دقت تشخیص بیماری لایم را به‌ویژه در مراحل ابتدایی به‌طور چشمگیری افزایش دهد.
بیماری لایم؛ چالش تشخیص در غیاب علائم ظاهری
بیماری لایم، نوعی عفونت باکتریایی ناشی از نیش کنه و انتقال عامل بیماری‌زا Borrelia burgdorferi است که سالانه حدود ۴۷۶ هزار نفر را در ایالات متحده درگیر می‌کند. یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های تشخیص این بیماری، نبود علائم واضح در مراحل اولیه است. طبق آمار، حدود ۳۰ درصد بیماران حتی دچار بثورات پوستی (اریتما میگرانس) نمی‌شوند و در غیاب این نشانه‌ها، آزمایش‌های سرولوژیک رایج اغلب ناکارآمد هستند.
لیز هورن، از بانک زیستی بیماری لایم، در این نشست اعلام کرد که دقت تست‌های فعلی در مراحل اولیه بسیار پایین است. در یک مطالعه جدید، تنها ۳۴ درصد از بیماران دارای بثورات بزرگ‌تر از ۵ سانتی‌متر و فقط ۵ درصد از بیماران با بثورات کوچک‌تر از ۵ سانتی‌متر نتیجه مثبت دریافت کردند.
LymeSeek؛ ترکیب هوش مصنوعی با آزمایش چندگانه
آزمایش جدید LymeSeek که توسط شرکت ACES Diagnostics در آریزونا توسعه یافته، با استفاده از هوش مصنوعی و بررسی هم‌زمان ۱۰ آنتی‌ژن مختلف، توانسته است تحولی در تشخیص بیماری لایم ایجاد کند. این تست در مرحله آزمایش بالینی، موفق شد در ۷۲ ساعت نخست پس از ظهور علائم اولیه، ۱۰۰ درصد موارد بیماری را شناسایی کند؛ در حالی که روش استاندارد دو مرحله‌ای (EIA + وسترن بلات) تنها ۳۷ درصد موفقیت داشت.
در مجموع، این آزمایش توانست در بررسی ۳۰۸ نمونه سرم انسانی، با دقتی بیش از ۹۰ درصد، بیماری را به‌درستی تشخیص دهد. این سطح از دقت، به‌ویژه در مراحل اولیه بیماری، می‌تواند نقش حیاتی در جلوگیری از پیشرفت بیماری و بروز عوارض جدی مانند آسیب‌های عصبی، قلبی و مفصلی ایفا کند.
گامی مهم در تحول تشخیص و درمان بیماری‌های پنهان
LymeSeek نه‌تنها امید تازه‌ای برای بیماران مبتلا به لایم فراهم کرده، بلکه الگویی نوین در استفاده از هوش مصنوعی در تشخیص بیماری‌های عفونی با علائم پنهان به شمار می‌رود. این دستاورد می‌تواند مسیر درمان را کوتاه‌تر کرده و از هزینه‌های سنگین درمانی و آسیب‌های بلندمدت جلوگیری کند.
با توجه به نتایج موفقیت‌آمیز این تست در مراحل بالینی، انتظار می‌رود که LymeSeek به‌زودی تأیید نهایی FDA را دریافت کرده و به‌عنوان ابزار استاندارد در تشخیص زودهنگام بیماری لایم مورد استفاده قرار گیرد. این تحول، نقطه عطفی در ارتقای کیفیت خدمات تشخیصی و درمانی در حوزه بیماری‌های عفونی خواهد بود.
مجله زیبایی و سلامت دکتر آناهیتا کریمی
