63622049
تصویر: 
بیمارستان لقمان حکیم، بهعنوان یکی از مهمترین مراکز درمانی و مرجع ملی مسمومیتها در کشور، با چالشهای جدی مواجه است. تازهترین گزارشها از این کانون تخصصی درمانی نشان میدهد که آمار مسمومیتهای الکلی و دارویی بهشدت افزایش یافته و متأسفانه سن بیماران مسموم نیز رو به کاهش است. در کنار این بحران بهداشتی، بدهیهای سنگین بیمههای درمانی و دولت، تراز مالی بیمارستانهای دولتی را منفی کرده و زنگ خطر کاهش کیفیت خدمات درمانی را به صدا درآورده است.
دکتر امیدوار رضایی، رئیس بیمارستان لقمان حکیم، با تشریح وضعیت موجود، تأکید کرد که تداوم این شرایط میتواند فشار مضاعفی را بر نظام سلامت کشور وارد کرده و مستقیماً کیفیت خدماترسانی به مردم را تحتالشعاع قرار دهد.
روند نگرانکننده مسمومیتها: کاهش سن و افزایش آمار مسمومیتهای الکلی و موادمخدر
بیمارستان لقمان حکیم سالانه پذیرای بیش از ۶۰ هزار مراجعهکننده به اورژانس است که حدود یکسوم این موارد مربوط به مسمومیتهاست. این آمار شامل طیف وسیعی از مسمومیتهای الکلی، مسمومیتهای دارویی و مسمومیت با مواد مخدر میشود.
رئیس بیمارستان لقمان حکیم با ابراز نگرانی از روند فزاینده مسمومیتهای الکلی و مواد مخدر، به کاهش چشمگیر سن بیماران مسموم اشاره کرد. وی همچنین افزود که ۹۰ درصد مسمومیتهای دارویی در این مرکز خودخواسته هستند. این در حالی است که:
مسمومیتهای الکلی: این پدیده جدیدی نیست، اما در سالهای اخیر با افزایش نگرانکنندهای روبهرو شده است. بیماران با زمینههای اجتماعی و اقتصادی مختلف، از دانشآموزان تا کارکنان سفارتخانهها، به دلیل مسمومیت الکلی مراجعه میکنند که گاهی عوارض جبرانناپذیری چون کوری را به همراه دارد.
مسمومیت با موادمخدر: این نوع مسمومیت نیز روندی افزایشی دارد، خصوصاً در میان زنان و جوانان. مصرف مواد صنعتی و تقلبی از عوامل اصلی تشدید این بحران به شمار میرود.
مسمومیتهای دارویی: اغلب عمدی هستند و مرگومیر ناشی از آنها در مردان بیشتر از زنان است. قرص برنج با آمار مرگومیر ۵۰ درصدی، کشندهترین نوع مسمومیت دارویی محسوب میشود.
در مواجهه با این روند، بیمارستان لقمان حکیم با گسترش بخشهای تخصصی مسمومیت به پنج واحد (مردان، زنان، دو بخش مراقبتهای ویژه و یک بخش سرپایی)، نقش خود را بهعنوان مرجع منطقهای سازمان جهانی بهداشت در حوزه مسمومیتها تثبیت کرده است. این مرکز همچنین با بهرهگیری از روانپزشکان و روانشناسان، خدمات جامع رواندرمانی را نیز برای بیماران مسموم ارائه میدهد.
بیمارستان لقمان حکیم؛ مرجعی ملی در قلب نظام سلامت ایران
بیمارستان لقمان حکیم، بهعنوان یکی از قدیمیترین و تخصصیترین مراکز درمانی کشور، نقشی بیبدیل در ارائه خدمات درمانی به بیماران مسموم ایفا میکند. این مرکز نه تنها یک مرجع ملی است، بلکه یکی از مراکز شاخص منطقه مدیترانه شرقی سازمان جهانی بهداشت در حوزه مسمومیتها به شمار میرود. تاریخچه چهار مرحلهای این بیمارستان، از یک مرکز ساده نظامی در دهه ۴۰ تا تبدیل شدن به یک قطب درمانی، آموزشی و پژوهشی با مساحتی بالغ بر ۲۱ هزار متر مربع و زیربنای ۳۶ هزار متر مربع، گواه توسعه و اهمیت آن است.
این مرکز سالانه به بیش از ۱۲۰ هزار مراجعهکننده در درمانگاهها خدمات درمانی ارائه میدهد و بیش از ۶ هزار عمل جراحی بزرگ را انجام میدهد. علاوه بر خدمات درمانی، بیمارستان لقمان حکیم بهعنوان یک قطب آموزشی و پژوهشی، میزبان ۱۸۷ دستیار تخصصی، ۱۷ فلوشیپ و ۱۰۸ اینترن است و سالانه حدود ۱۴۰ مقاله علمی در نشریات معتبر داخلی و خارجی منتشر میکند. بخشهای منحصربهفردی نظیر کاشت حلزون شنوایی و جراحی مغز و اعصاب، بر اهمیت این مرکز درمانی میافزاید.
بحران مالی در بیمارستانهای دولتی؛ چالش بدهیهای بیمه و تهدید کیفیت خدمات درمانی
با وجود نقش حیاتی بیمارستان لقمان حکیم، این مرکز و بسیاری دیگر از مراکز درمانی دولتی با مشکلات مالی عدیدهای دست و پنجه نرم میکنند. دکتر رضایی از بدهی ۶۲۰ میلیارد تومانی بیمهها و دولت به این بیمارستان خبر داد که از این میزان، ۳۰۰ میلیارد تومان مربوط به سازمان تأمین اجتماعی و ۱۶۸.۵ میلیارد تومان به بیمه سلامت است. این بدهیها به همراه کسورات متعدد از بودجه اختصاصی و افزایش هزینههای انرژی، تراز مالی بیمارستانها را منفی کرده و کیفیت خدمات درمانی را به شدت تهدید میکند.
مهمترین علل تراز مالی منفی بیمارستانهای دولتی:
تأخیر در پرداخت مطالبات بیمهها: سازمانهای بیمهگر ماههاست که مطالبات مراکز درمانی را پرداخت نکردهاند.
عدم پرداخت حقوق پرسنل از بودجه عمومی: با وجود قانون مصوب مجلس، بخش قابل توجهی از حقوق پرسنل از درآمدهای اختصاصی بیمارستانها پرداخت میشود.
کسورات متعدد از بودجه اختصاصی: بخشهایی از بودجه اختصاصی بیمارستانها به خزانهداری کل کشور، دانشگاههای علوم پزشکی و وزارت آموزش و پرورش کسر میشود.
تعرفههای پزشکی غیرواقعی: تعرفههای اعلامی از سوی دولت با قیمت تمامشده واقعی خدمات درمانی فاصله زیادی دارد و منجر به زیاندهی میشود.
کمبود نیروی انسانی: بیمارستان لقمان حکیم با کمبود ۱۲۰ نفر نیروی پرستاری مواجه است که گاهی منجر به تعطیلی بخشها یا لغو عملهای جراحی میشود.
ارائه خدمات رایگان به افراد بیبضاعت: ارائه خدمات درمانی به افراد کمبضاعت، مجهولالهویه و اتباع خارجی که توان پرداخت ندارند، بار مالی سنگینی را به دوش بیمارستان میگذارد.
فاجعه خاموش در جادهها: بار تصادفات ترافیکی بر دوش نظام سلامت و نیاز به پیوست سلامت
حوادث ترافیکی یکی دیگر از چالشهای بزرگ نظام سلامت است که بار سنگینی را بر بیمارستانها تحمیل میکند. آمار ۲۰ هزار نفری مرگومیر سالانه در حوادث ترافیکی، نشاندهنده فاجعهای است که نیروی مولد کشور را هدف قرار داده است. عدم رعایت قوانین، خودروهای ناایمن و نقاط حادثهخیز جادهها از جمله عوامل اصلی این آمار تکاندهنده هستند.
دکتر رضایی بر ضرورت "پیوست سلامت" برای تمامی پروژههای عمرانی کشور، از جمله احداث جادهها، تأکید کرد. وی انتقاد کرد که سود حاصل از فروش خودروهای ناایمن به جیب خودروسازان میرود، در حالی که هزینه درمان و نگهداری مصدومان بر دوش نظام سلامت سنگینی میکند. پرداخت سهم وزارت بهداشت از محل بیمه شخص ثالث برای خدمات درمانی به مصدومان ترافیکی نیز همواره با چالشهایی روبهرو بوده و مطالبات بیمارستانها در این زمینه پرداخت نمیشود.
عوامل اصلی افزایش مرگومیر ناشی از تصادفات ترافیکی در سالهای اخیر:
عدم رعایت قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی.
وجود خودروهای ناایمن و فاقد استانداردهای لازم.
وجود نقاط حادثهخیز و غیرایمن در جادهها و معابر.
مطالبات از دولت چهاردهم: اصلاح ساختار و تقویت تولیت وزارت بهداشت
رئیس بیمارستان لقمان حکیم خواستار توجه جدی دولت چهاردهم به اجرای سیاستهای کلی نظام سلامت و برنامه هفتم توسعه شد. وی بر تقویت تولیت وزارت بهداشت تأکید کرد تا این وزارتخانه بهعنوان نماینده حاکمیت، اختیار لازم برای سیاستگذاری و نظارت بر تمامی ابعاد نظام سلامت را داشته باشد. همچنین، وی از تصمیمات شورای عالی انقلاب فرهنگی در خصوص افزایش ظرفیت دانشجویان علوم پزشکی بدون در نظر گرفتن زیرساختهای آموزشی و رفاهی انتقاد کرد.
علاوه بر این، فرسودگی بیش از ۵۰ درصد بیمارستانهای کشور، بهویژه در پایتخت، یک نگرانی جدی است. بسیاری از این بیمارستانها نیازمند بازسازی یا جایگزینی هستند، اما کمبود بودجه مانع از تحقق این مهم میشود. دکتر رضایی از اهالی رسانه خواست تا به این چالشهای ملی و سیاستهای کلان نظام سلامت توجه ویژهای داشته باشند تا راهکاری برای برونرفت از این وضعیت پیچیده و حفظ کیفیت خدمات درمانی ارائه شود.
مجله زیبایی و سلامت دکتر آناهیتا کریمی
مطالب مرتبط
- فهرست جدید سازمان غذا و دارو: کدام فرآوردههای آرایشی چشم و ابرو غیرمجازند؟
- بیماری مزمن کلیه نهمین علت مرگ در جهان شد/ سهم ۸۰ درصدی محصولات بیوتک در صادرات دارویی ایران
- سهم ناچیز ایران از تجارت جهانی گیاهان دارویی دومین کنگره ملی طب ایرانی برگزار میشود
- بیمارستان شهدای هفتم تیر و پلیس راهور برای ارتقای ایمنی موتورسواران همکاری کردند
