یافتههای تازه از پژوهشی علمی نشان میدهد که ترکیب میکروبیوم روده ممکن است نقش مهم و ناشناختهای در بروز سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) داشته باشد—عارضهای شایع در میان زنان در سنین باروری که از عوامل اصلی ناباروری به شمار میرود.
این بیماری که با اختلال در تخمکگذاری، قاعدگی نامنظم، رشد موی زائد، افزایش وزن و افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع دو، بیماریهای قلبی و برخی سرطانها همراه است، همچنان دارای دلایل ناشناخته و بدون درمان قطعی باقی مانده است.
در مطالعهای گسترده که توسط دانشگاه ژیانگ چین انجام شد، وضعیت سلامت گوارشی، خون و رحم ۲۲۰ زن از ۴۴ شهر این کشور مورد بررسی قرار گرفت. نیمی از این افراد به PCOS مبتلا بودند. در این بررسی مشخص شد اگرچه نرخ بارداری در بین زنان مبتلا و غیرمبتلا تفاوت عمدهای نداشت، اما زنان دارای PCOS بهطور معناداری بیشتر در معرض عوارض بارداری نظیر سقط، زایمان زودرس و دیابت بارداری قرار میگرفتند.
یکی از مهمترین نتایج این تحقیق، کاهش چشمگیر سطح یک باکتری مفید رودهای به نام Parabacteroides merdae در زنان مبتلا به PCOS بود. این باکتری مسئول تبدیل مادهای بهنام ایزولوسین به اسیدهای چرب زنجیرهکوتاه است—ترکیباتی که در سلامت باروری و عملکرد طبیعی رحم نقش کلیدی دارند. کاهش این باکتری باعث انباشت ایزولوسین در خون و بافت رحم شده و منجر به پیری زودرس سلولهای رحم و اختلال در عملکرد آنها میشود.
آزمایشات آزمایشگاهی نیز نشان داد زمانی که ایزولوسین به میزان زیاد به سلولهای رحم افزوده شد، این سلولها دچار افت عملکرد و تخریب زودهنگام شدند؛ یافتهای که فرضیه تأثیر میکروبیوم بر سلامت تولیدمثل را تقویت میکند.

با وجود اهمیت این کشف، برخی متخصصان مانند دکتر آندریا دانایف از دانشگاه آیکان نیویورک بر لزوم احتیاط در نتیجهگیری تأکید کردهاند. او اظهار داشت که طبق مطالعاتش، باروری در زنان مبتلا به PCOS اغلب در دهه سوم زندگی بهبود مییابد و بنابراین باید تحقیقات بیشتری برای اثبات رابطه مستقیم میکروبیوم و پیری زودرس سلولی انجام شود.
با این حال، همین یافتهها میتوانند نقطه آغاز مسیر تازهای برای درمانهای غیرتهاجمی مبتنی بر اصلاح ترکیب میکروبی روده باشند. دکتر دانایف معتقد است که استفاده از پروبیوتیکها و تغییر رژیم غذایی میتواند ابزاری بالقوه برای بهبود سلامت باروری در مبتلایان به PCOS باشد، خصوصاً در شرایطی که هنوز درمان قطعی و فراگیر برای این اختلال وجود ندارد.
این پژوهش نهتنها نگاهی نو به علل احتمالی سندرم تخمدان پلیکیستیک ارائه میدهد، بلکه اهمیت نقش باکتریهای روده در سلامت کلی و باروری زنان را نیز پررنگتر میسازد.
مجله زیبایی و سلامت دکتر آناهیتا کریمی