5720425
روند نگرانکننده کاهش گرایش به رشته تخصصی اطفال در دانشگاههای علوم پزشکی کشور، آینده سلامت نسل آینده ایران را در هالهای از ابهام فرو برده است. با خالی ماندن بخش عمدهای از ظرفیتهای رزیدنتی این رشته بنیادی، مسئولان و متخصصان نظام سلامت نسبت به بروز "ابر بحران" در تامین پزشک اطفال هشدار داده و خواستار اقدامات فوری برای رفع این معضل شدهاند. این وضعیت یک چالش جدی برای نظام سلامت محسوب میشود که پیامدهای گستردهای بر سلامت و رفاه کودکان و خانوادهها خواهد داشت.
<br/>
کمبود پزشک اطفال: هشداری برای سلامت نسل آینده
محمد رئیسزاده، رئیسکل سازمان نظام پزشکی، با تاکید بر نقش حیاتی متخصصان اطفال در سلامت جامعه، نسبت به افت شدید تقاضا برای رشته رزیدنتی اطفال و تبعات آن بر سلامت کودکان به شدت ابراز نگرانی کرده است. وی با اشاره به اینکه سلامت کودک، شاخص توسعه هر کشوری است، بیان داشت: "هر چقدر امروز برای سلامت کودکان هزینه کنیم، فردا جامعه سالمتری خواهیم داشت و اگر امروز هزینه نکنیم، فردا باید چندین برابر آن را برای جامعه بیمار پرداخت کنیم." وی رشته اطفال را از بنیادیترین تخصصهای پزشکی دانست که سلامت نسل آینده به کیفیت خدمات آن وابسته است. آمارها نشان میدهد که بیش از ۷۰ درصد ظرفیت رزیدنتی پزشک اطفال در دانشگاهها خالی مانده است که زنگ خطری جدی برای آینده سلامت کشور به شمار میرود.
<br/>
ریشههای بحران کاهش گرایش به تخصص پزشک اطفال
کارشناسان و متولیان حوزه سلامت، عوامل متعددی را در بروز این بحران و کاهش تمایل به رشته پزشک اطفال موثر میدانند. این عوامل در مجموع، منجر به عدم جذابیت کافی این رشته برای دانشجویان و پزشکان جوان شده است:
تعرفههای غیرواقعی و ناکافی ویزیت: بخش عمده درآمد متخصصان اطفال از طریق ویزیت تامین میشود. به گفته رئیسکل سازمان نظام پزشکی، تعرفه ویزیت در ایران یکی از ضعیفترین بخشهای نظام سلامت است که صد در صد از ارزش واقعی خود عقب مانده است. این تعرفههای پایین با هزینههای زندگی و سختی کار متخصصان تناسبی ندارد.
رفتار نامناسب ساختارهای حاکمیتی و بیمهها: دکتر علی ربانی، رئیس انجمن پزشکان کودکان ایران، به رفتار نامناسب ساختارهای حاکمیتی با جامعه پزشکی، به ویژه پزشکان اطفال، و طفره رفتن بیمهها از پرداخت حقالزحمه واقعی خدمات اشاره کرده است. این رویکردها انگیزه پزشکان را برای ورود و ماندگاری در این رشته از بین میبرد.
شرایط سخت کاری و فشار روانی: درمان کودکان نیازمند صبر، دقت و توان بالای روانی است. فشار کاری بالا، ساعات طولانی و استرسهای ناشی از مواجهه با بیماریهای پیچیده کودکان، در کنار درآمد پایین، باعث فرسایش و سرخوردگی متخصصان میشود.
نبود حمایتهای انگیزشی: در شرایطی که بر فرزندآوری و جمعیت جوان تاکید میشود، نبود حمایتهای مادی و معنوی کافی از پزشکان اطفال به عنوان خط مقدم سلامت این نسل، یک پارادوکس آشکار است.
<br/>
پیامدهای وخیم کمبود متخصص اطفال برای جامعه
استمرار روند فعلی، پیامدهای ناگوار و گستردهای برای نظام سلامت و کل جامعه در پی خواهد داشت. اگر بحران کمبود پزشک اطفال مدیریت نشود، در آینده نزدیک با شرایطی مواجه خواهیم شد که سلامت کودکان به طور جدی به خطر میافتد:
افزایش طولانی مدت نوبتهای ویزیت و تشدید بیماریها: با کاهش تعداد پزشکان اطفال، دسترسی به متخصص سختتر شده و والدین مجبور به انتظار طولانی برای ویزیت فرزندانشان خواهند شد. این تاخیر میتواند منجر به تشدید بیماریها و عوارض جدیتر شود.
سفرهای درمانی و تحمیل هزینههای بیشتر: همچنان که اکنون شاهد سفرهای درمانی از نقاط مختلف کشور به پایتخت هستیم، این وضعیت در آینده گستردهتر شده و هزینههای اقتصادی و زمانی زیادی را بر خانوادهها تحمیل خواهد کرد.
کاهش کیفیت خدمات درمانی و ارجاع به پزشکان غیر مرتبط: در صورت عدم دسترسی به متخصص اطفال، ممکن است کودکان توسط پزشکانی با تخصصهای نامرتبط ویزیت شوند که این امر کیفیت تشخیص و درمان را کاهش میدهد.
افزایش نیاز به واردات پزشک: در بدترین سناریو، کشور مجبور به جذب و واردات پزشکان اطفال از کشورهای دیگر خواهد شد که این امر علاوه بر هزینههای اقتصادی، میتواند چالشهای فرهنگی و استانداردهای درمانی متفاوتی را نیز به همراه داشته باشد.
<br/>
راهکارهای فوری برای نجات رشته حیاتی پزشک اطفال
علی ربانی، رئیس انجمن پزشکان کودکان ایران، ضمن هشدار نسبت به «ابر بحران» در طب کودکان، تاکید کرده است که هنوز برای نجات این رشته حیاتی دیر نشده و با اقدامات فوری و شجاعانه میتوان از وخیمتر شدن اوضاع جلوگیری کرد. راهکارهای پیشنهادی شامل موارد زیر است:
واقعیسازی تعرفههای ویزیت: ضروری است که تعرفه ویزیت پزشک اطفال حداقل دو برابر افزایش یابد تا با هزینههای تمام شده خدمات و شأن حرفهای پزشکان تناسب پیدا کند. این اقدام باید با تخصیص منابع جدید از سوی دولت و مجلس همراه باشد.
حمایتهای دولتی و بیمهای: دولت و مجلس باید در تصمیمگیریهای خود سلامت کودکان را در اولویت قرار داده و از طریق سازمانهای بیمهگر، پرداختهای واقعی و به موقع به پزشکان اطفال را تضمین کنند.
ایجاد انگیزه برای ورود به رشته اطفال: با بهبود شرایط کاری، افزایش حمایتهای مادی و معنوی و اصلاح نگاه حاکمیتی به جامعه پزشکی، باید جذابیت رشته پزشک اطفال را برای دانشجویان پزشکی افزایش داد تا صندلیهای رزیدنتی خالی نمانند.
توجه به رفاه و معیشت متخصصان: تضمین حداقل معیشت برای پزشکان اطفال، به ویژه رزیدنتهای جوان، از خروج نیروهای متخصص از این حوزه جلوگیری کرده و امکان گذراندن دوره آموزشی را فراهم میسازد.
آینده سلامت کشور و نسل آینده به تصمیماتی وابسته است که امروز در حمایت از پزشکان اطفال اتخاذ میشود. اقدام فوری سیاستگذاران، بیمهها و نهادهای حاکمیتی برای اصلاح ساختار تعرفهای و حمایت از این قشر، حیاتیترین گام برای جلوگیری از یک بحران عمیق و غیرقابل بازگشت خواهد بود.
مجله زیبایی و سلامت دکتر آناهیتا کریمی
مطالب مرتبط
- تامین اجتماعی به ابهامات گسترده درباره نسخه یک میلیون تومانی سرماخوردگی واکنش نشان داد
- مدیرکل روابطعمومی وزارت بهداشت، چالشها و نیازهای مراکز انتقال خون را بررسی کرد
- موج جدید آنفلوآنزا نگرانکننده شد؛ افزایش چشمگیر بیماران بدحال در کشور
- آنفلوآنزا عامل تب ناگهانی و بدندرد شدید است؛ آلودگی هوا مقصر نیست
About the Author
